【實用教育app】Бұқар жырау|最夯免費app-綠色工廠好玩App

Бұқар жырау Қалқаманұлы (1668—1781) — қазақтың ұлы жырауы, 18 ғ. жоңғар басқыншыларына қарсы Қазақ-жоңғар соғысының бастаушысы әрі ұйымдастырушысы атақты Абылай ханның ақылшысы.

Шыққан тегі Арғын тайпасының қаржас руынан. Заманындағы сыншылар оны «көмекей әулие» деген. Сөйлегенде көмекейі бүлкілдеп, аузынан тек өлең сөз төгіледі екен.Сырдария облысы Қазалы уезі көшербай болысының 6 шы ауыл. "ҚараҚ" деген жер.

Бұқар жырау — өмірі мен шығармалары туралы деректер тым шағын. Ең ақыры туған, өлген жылдары да әр зерттеушіде әр қилы түсіндіріліп келеді. Тек жыраудың жыр-толғаулары ақын әрі жинаушы М.Ж. Кепеевтің жазып қалдыруымен бізге жетуінің өзі аса елеулі жәйт. Соңғы жылдары Пекин қаласының кітапханасынан табылған отыз алты толғау да (тапқан тарихшы М. Оразбай, жариялаушы әдебиетші-ғалым А.Сейдімбеков) үлкен үлес болып қосылды. Бұдан тыс әйгілі жазушымыз С.Мұқановтың "Қазақтың ХVІІІ-ХІХ ғасырдағы әдебиетінің тарихынан очерктер" (Алматы, 1942) атты кітабындағы мәнмағынасы зор бір топ жырлары да жыраудың жаңа бір қырларын ашуға септігін тигізері сөзсіз. Сондай-ақ Бұқар жыраудың туған, өлген жылдары жөнінде де тың талпыныс, ізденістер бар. Бұқар жырау шығармашылығы ертедсн бері үздіксіз зерттеліп келеді. Бұған М. Әуезов, С. Мұқанов, Ә. Марғұлан, Е. Ысмайылов, Қ. Жұмалиев, Б. Кенжебаев, Х. Сүйінішәлиев, М. Мағауин, Ы. Дүйсенбаев, Қ. Мұхамедханов, М. Жармұхамедов секілді зерттеушілер айтарлықтай үлес қосты. Аталған зерттеушілердің бір тобы жырауды өзі айтқан тоқсан үште қайтыс болды деп көрсетсе, енді бір тобы жүзден асып өлді деп жазады, алайда бұлардан өзгешелеу тұрған бір дерек Е. Ысмайылов кітабында келтірілген.